Elżbieta Penderecka, Prezes Zarządu Stowarzyszenia im. Ludwiga van Beethovena wita Ministra Radosława Sikorskiego z żoną, Anną Applebaum-Sikorską. Wśród gości prof. Andrzej Rzepliński prezes Trybunału Konstytucyjnego (trzeci od lewej) (Fot. Bruno Fidrych)
Z inicjatywy Fundacji Edukacyjnej Jana Karskiego Pani Elżbieta Penderecka, Prezes Zarządu Stowarzyszenia im. Ludwiga van Beethovena, organizatora Wielkanocnego Festiwalu Ludwiga van Beethovena, zgodziła się, by jednym z koncertów Festiwalu upamiętnić stulecie urodzin Jana Karskiego.
10 kwietnia w Filharmonii Narodowej Orkiestra Symfoniczna Filharmonii Narodowej i Chór Filharmonii Narodowej pod batutą Maestro Jacka Kaspszyka z udziałem polskich i międzynarodowych solistów wykonała koncertową wersję opery „Fidelio” Ludwiga van Beethovena.
Osobę Jana Karskiego i Jego dokonania przedstawił przed koncertem Minister Spraw Zagranicznych, Pan Radosław Sikorski.
Przemówienie J.E. Radosława Sikorskiego, Ministra Spraw Zagranicznych RP
Filharmonia Narodowa, 10 kwietnia 2014 r.
Szanowni Państwo,
Myślą przewodnią tegorocznej edycji Festiwalu jest „Beethoven i idea wolności”. Dzisiejszym koncertem oddajemy hołd Janowi Karskiemu, człowiekowi, który dla wolności innych gotów był oddać życie. To właśnie przy jego nazwisku na całym świecie dopisuje się słowa: „On próbował zatrzymać Zagładę.”
W stulecie urodzin tego wybitnego Polaka, z inicjatywy MSZ, Sejm RP uchwalił rok 2014 „Rokiem Jana Karskiego”. Z kolei staraniem polskiej dyplomacji Kongres Stanów Zjednoczonych ogłosił 24 kwietnia, dzień urodzin Karskiego, „Dniem Jana Karskiego”.
Karski rozpoczął swoją misję tu, w Warszawie, tuż przed wojną, jako pracownik służby dyplomatycznej; następnie został kurierem Państwa Podziemnego.
Jednak dwukrotny pobyt w getcie warszawskim oraz przeniknięcie do obozu przejściowego w Izbicy na Lubelszczyźnie sprawiły, że Karski był nie tylko kurierem, ale przede wszystkim naocznym świadkiem Zagłady.
„Sam nie znaczyłem nic. Najważniejsza była moja misja” – powiedział w którymś z wywiadów. Jednym z efektów tej misji było opublikowanie 10 grudnia 1942 r. przez polski rząd w Londynie noty dyplomatycznej do narodów świata z apelem o położenie kresu niemieckiej polityce zagłady Żydów m.in. poprzez działania odwetowe. W reakcji na polską notę alianci wydali pierwszą oficjalną deklarację potępiającą Zagładę i zapowiadającą ukaranie winnych. Jednak żadnych konkretnych działań nie podjęto.
Premier Władysław Sikorski dwukrotnie odznaczył Jana Karskiego orderem Virtuti Militari; z rąk Prezydenta Lecha Wałęsy przyjął Order Orła Białego; przed dwoma laty Prezydent Barack Obama przyznał Karskiemu pośmiertnie Prezydencki Medal Wolności, najwyższe cywilne odznaczenie amerykańskie. Ale ze wszystkich wyróżnień zapewne najważniejszy było to przyznane w 1982 r. przez Yad Vashem: tytuł Sprawiedliwego wśród Narodów Świata.
Serdecznie dziękuję Stowarzyszeniu im. Ludwiga van Beethovena i Pani Prezes Elżbiecie Pendereckiej oraz Fundacji Edukacyjnej Jana Karskiego i Panu Eugeniuszowi Smolarowi za podjęcie inicjatywy upamiętnienia poprzez dzisiejszy koncert pamięci o Janie Karskim.
Partnerem strategicznym Fundacji w realizacji Roku Jana Karskiego jest
Muzeum Historii Polski.
