15 rocznica śmierci Jana Karskiego
13 lipca 2000 r. zmarł w Waszyngtonie patron naszej Fundacji, bohaterski kurier Polskiego Państwa Podziemnego, dyplomata, emisariusz rządu polskiego na uchodźstwie. Nad trumną spowitą polską i amerykańską flagą, na której umieszczono żółtą gwiazdę Dawida, wyniesioną z warszawskiego getta przez Marka Edelmana, odczytano list Prezydenta Billa Clintona.
Podczas II Wojny Światowej Jan Karski kilkakrotnie przedostawał się na Zachód z raportami o sytuacji w okupowanej Polsce. Był jednym z pierwszych, który dostarczył wolnemu światu informacji o eksterminacji Żydów europejskich na okupowanym przez nazistowskie Niemcy terytorium polskim. Chociaż misja Karskiego nie wywołała interwencji, na którą liczono, "jego ludzkie i humanistyczne przesłanie miało znaczenie, którego ani czas, ani złe moce nie potrafiły zatrzeć czy rozmyć”, powiedział Elie Wiesel, ocalony od Zagłady, Laureat Pokojowej Nagrody Nobla. I dodał: "Dzięki niemu następne pokolenia będą mogły uwierzyć w ludzkość.”
Z podobnym uznaniem wyraża się o Karskim były doradca Prezydenta USA J. Cartera, Zbigniew Brzeziński: “Historia Jana Karskiego, to świadectwo ze wielkość człowieka mierzy się jego postawa moralna. Czyny Karskiego stawiają go w rzędzie największych bohaterów historii Polski”.
Polski rząd na uchodźstwie uhonorował emisariusza Orderem Virtuti Militari, a później Krzyżem Armii Krajowej. Izrael przyznał mu tytuł Sprawiedliwego wśród Narodów Świata. Rzeczpospolita Polska w 1995 roku odznaczyła go Orderem Orła Białego, a Prezydent Barack Obama nadal Karskiemu pośmiertnie w 2012 r. najwyższe cywilne odznaczenie, Prezydencki Medal Wolności. Polski Sejm ogłosił 2014 Rokiem Karskiego.
Pięć lat temu, w 10 rocznicę śmierci ze wspólnej polsko-amerykańskiej inicjatywy powstała Jan Karki US Centenial Campaign, która dała początek Fundacji Edukacyjnej Jana Karskiego. Naszą misją jest szerzenie wartości uosabianiach przez naszego patrona - odwagi, odpowiedzialności i prawości - przede wszystkim wśród młodych ludzi w Polsce, USA i na całym świecie.
O odejściu Polskiego bohatera pisał m.in.: New York Times, The Guardian, The Economist.
1. The Guardian Obituaries, Jan Karski, June 15, 2000 link: http://www.theguardian.
2. "Jan Karski Dies at 86; Warned West About Holocaust", June 15, 2000 link: http://www.nytimes.com/
3. "Jan Karski, an heroic Catholic-Jew, died on July 13th, aged 86", June 27, 2000 link: http://www.economist.
4. 15. rocznica śmierci Jana Karskiego, wiadomości.wp.pl, link: http://wiadomosci.wp.pl/
