Oficjalna okładka „Tajnego Państwa
Od 14 kwietnia w księgarniach dostępne będzie najnowsze wydanie „Tajnego państwa", najbardziej rozpoznawalnej książki Jana Karskiego. Ukaże się ono nakładem Wydawnictwa ZNAK.
Jan Karski napisał książkę w 1994 roku na polecenie rządu emigracyjnego w Londynie po nieudanej próbie nakręcenia filmu poświęconego jego misji. Książka miała być propagandowym narzędziem wpłynięcia na rząd amerykański poprzez opinię publiczną wobec zbliżającego się zagrożenia sowieckiej dominacji nad Polską.
Ambasada RP wynajęła Karskiemu pokój w hotelu na Manhattanie, który na czas pisania stał się biurem. Oddelegowano także do jego dyspozycji maszynistkę, Krystynę Sokołowską, biegle znającą angielski i doświadczoną w tłumaczeniu na ten język. Od rana do wieczora przez kilka tygodni Karski dyktował tekst polski, który następnie Sokołowską tłumaczyła na angielski.
O problematycznym stosunku Aliantów do polskiego podziemia Karski pisał w „Tajnym Państwie": Wkrótce zdałem sobie sprawę, że świat nie rozumie dwóch najważniejszych zasad polskiego oporu. […] Po pierwsze, nie mógł i nie potrafił docenić poświęcenia i bohaterstwa jakie niosła powszechna odmowa kolaboracji z okupantem. […] Po drugie nie mógł sobie wyobrazić życia i pracy w Podziemiu. [..] A to, że w Podziemiu funkcjonuje normalne państwo z parlamentem, rządem, sądownictwem i armią, było czymś z pogranicza fantazji. W żadnym z innych okupowanych państw Podziemie nie osiągnęło takich rozmiarów jak nad Wisłą. […] Celem Karskiego było uświadomienie świata o tym, że Polskie Państwo Podziemne nie jest fantazją, a faktem Książka stała się bestsellerem, a jej sprzedaż sięgnęła 400 tysięcy egzemplarzy. Ukazała się ona na rynku 28 listopada 1944 roku cztery dni po tym jak premier S. Mikołajczyk złożył dymisję po otrzymaniu informacji o ustaleniach konferencji teherańskiej oddającej Polskę w sowiecką strefę wpływów.
Już w następnym roku przetłumaczone zostało na norweski, szwedzki i islandzki, szybko też powstało francuskie wydanie (1948). Do końca roku 2011 ukazało się 17 wydań, m.in. po hiszpańsku, niemiecku, katalońsku i holendersku.
Choć jest to książka autobiograficzna, jej konstrukcja przypomina raczej szpiegowski kryminał. W tej atrakcyjnej formie Karski relacjonuje jednak o wielu dramatach historii Polski okresu II wojny światowej. Opisuje swoją działalność w strukturach Polskiego Państwa Podziemnego, przebieg tajnych misji kurierskich, mechanizmy działania polskiego oporu zbrojnego, a także los polskich i europejskich Żydów.
Sam Jan Karski w wywiadzie z Jerzym Korczakiem mówił ta książka była chyba w czasie wojny pozycją najbardziej popularną, stała się sensacją. Ale proszę uważać pisałem ją w tracie wojny. Sikorski i Mikołajczyk nacierali na mnie, abym nie pisał w niej niczego, co mogłoby narazić Polaków w kraju. (...) Wiele, wiele rzeczy zmieniłem, w szeregu przypadków dawałem nazwiska fikcyjne.
Polskie wydania „Tajnego Państwa" zawierają już prawdziwe nazwiska i dane topograficzne. Pierwsze, oficjalne ukazało się w Polsce dopiero w 1999 roku. Wcześniej jednak "Tajne państwo" funkcjonowało w drugim obiegu.
Fundacja Edukacyjna Jana Karskiego jest partnerem wydania książki. Oficjalna promocja „Tajnego państwa" połączona z konferencją prasową odbędzie sie 14 kwietnia w siedzibie Fundacji Edukacyjnej Jana Karskiego.
Partnerem strategicznym Fundacji w realizacji Roku Jana Karskiego jest
Muzeum Historii Polski.
