Muzeum Historii Polski English

Partner strategiczny

Muzeum Historii Polski

Partnerzy Roku Karskiego

MSZ RP
Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego
 NBP
UW

Partnerzy medialni Roku Karskiego

 Polskie Radio

List otwarty w sprawie zaprzestania degradacji i zachowania pamięci o obozie koncentracyjnym KL Gusen

1. Krematorium - jedyna pozostałość materialna po obozie, która została zagospodarowana na miejsce pamięci. Krematorium jest otoczone betonowym murem, za którym - na terenie dawnego obozu - znajdują się budynki mieszkalne.  2. Jourhaus - kiedyś główna brama do obozu KZ Gusen, dziś ten sam budynek spełnia rolę willi. 3. Lagerbordell - kiedyś dom publiczny dla więźniów, dziś dom mieszkalny.  4. SS-Baracke und Jourhaus - byłe baraki SS (dziś niszczeją, choć objęte ochroną konserwatorską), które znajdują się obok dawnej bramy wejściowej. 5. SS-Baracke - dawne baraki SS (dwa identyczne, równolegle zlokalizowane budynki obok dawnego wejścia do obozu), dziś pozostają niezagospodarowane, stanowią własność prywatną, są objęte ochrona konserwatorską.  6. Steinbrecher - dawniej młyn do kruszenia skał, dziś niezagospodarowany, bez możliwości dojścia (znajduje się na zagrodzonym terenie prywatnym). 7. Ehem. Haftlingsblocke - dawne bloki dla więźniów, dziś wykorzystywane do prowadzenia działalności gospodarczej. Uwaga: przed dwoma dniami zauważono, że dostęp do tych budynków został zamknięty, postawiono nowe i szczelne ogrodzenie, które uniemożliwia wejście na plac przed tymi budynkami (obok znajdował się plac apelowy, który również jest niedostępny). 1. Krematorium - jedyna pozostałość materialna po obozie, która została zagospodarowana na miejsce pamięci. Krematorium jest otoczone betonowym murem, za którym - na terenie dawnego obozu - znajdują się budynki mieszkalne. 2. Jourhaus - kiedyś główna brama do obozu KZ Gusen, dziś ten sam budynek spełnia rolę willi. 3. Lagerbordell - kiedyś dom publiczny dla więźniów, dziś dom mieszkalny. 4. SS-Baracke und Jourhaus - byłe baraki SS (dziś niszczeją, choć objęte ochroną konserwatorską), które znajdują się obok dawnej bramy wejściowej. 5. SS-Baracke - dawne baraki SS (dwa identyczne, równolegle zlokalizowane budynki obok dawnego wejścia do obozu), dziś pozostają niezagospodarowane, stanowią własność prywatną, są objęte ochrona konserwatorską. 6. Steinbrecher - dawniej młyn do kruszenia skał, dziś niezagospodarowany, bez możliwości dojścia (znajduje się na zagrodzonym terenie prywatnym). 7. Ehem. Haftlingsblocke - dawne bloki dla więźniów, dziś wykorzystywane do prowadzenia działalności gospodarczej. Uwaga: przed dwoma dniami zauważono, że dostęp do tych budynków został zamknięty, postawiono nowe i szczelne ogrodzenie, które uniemożliwia wejście na plac przed tymi budynkami (obok znajdował się plac apelowy, który również jest niedostępny).

Najwybitniejsi przedstawiciele polskiej nauki i kultury podpisali list otwarty w sprawie zaprzestania degradacji i zachowania pamięci o obozie koncentracyjnym KL Mauthausen-Gusen skierowany do Pana Wolfganga Sobotki, Ministra Spraw Wewnętrznych Republiki Austrii.

Obóz KL Gusen funkcjonował w okresie od 25.05.1940 do 5.05.1945 r. W tym czasie skierowano do niego ponad 60 tys. więźniów, przedstawicieli 71 narodowości, z których najliczniejszą grupę stanowili Polacy. Po zakończeniu wojny na terenie byłego obozu Mauthausen utworzono państwowe muzeum, lecz w Gusen wyrosła nowa miejscowość, gdzie dla celów prywatnych zaadoptowano dawne budynki obozowe. Dopiero w 2004 r. powstała w tym miejscu nowoczesna ekspozycja poświęcona pamięci ofiar.

Obecnie trwa postępująca dewastacja dawnego placu apelowego. Na jego terenie zbudowano ogrodzenia, które uniemożliwiają dotarcie do wszystkich części obozu. Prywatni właściciele przyzwalają zaś na niszczenie byłych budynków obozowych znajdujących się w ich posiadaniu.

List podpisali:

Prof. Andrzej Chwalba, Uniwersytet Jagielloński

Dr Piotr M. A. Cywiński, Dyrektor Państwowego Muzeum Auschwitz-Birkenau

Prof. Barbara Engelking, Przewodnicząca Międzynarodowej Rady Oświęcimskiej

Dr Łukasz Kamiński, Prezes Instytutu Pamięci Narodowej

Robert Kostro, Dyrektor Muzeum Historii Polski

Prof. Andrzej Kunert, były Sekretarz Rady Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa

Prof. Paweł Machcewicz, dyrektor Muzeum II Wojny Światowej

Jan Ołdakowski, dyrektor Muzeum Powstania Warszawskiego

Prof. Paweł Śpiewak, dyrektor Żydowskiego Instytutu Historycznego

Michael Joseph Schudrich, Naczelny Rabin Polski

Prof. Dariusz Stola, Dyrektor Muzeum Historii Żydów Polskich Polin w Warszawie

Szewach Weiss, były przewodniczący Knesetu i były ambasador Izraela w Polsce

Marek Zając, Sekretarz Międzynarodowej Rady Oświęcimskiej

 

Oryginał listu: list-otwarty-gusen.pdf

Aby dowiedzieć się więcej o historii obozu: notatka-kl-mauthausen-gusen-prof--kunert.pdf